Truyện ngắn của H.P

1.

Mưa. Cơn mưa tháng Bảy đến không báo trước, như thể ông trời vừa ném xuống cả một nỗi buồn đặc quánh. Nam ngồi bên cửa sổ, nhìn những vệt nước xiêu vẹo vẽ lên tấm kính những tấm bản đồ vô định. Ngoài kia, Hà Nội co mình lại trong một màu xám bàng bạc. Tiếng mưa rơi đều đều trên mái tôn nhà bên cạnh, một thứ âm thanh vừa đơn điệu vừa thôi miên, đủ sức kéo người ta về với những miền ký ức xa xôi nhất. Đã gần mười năm. Mười năm kể từ ngày anh và Linh nắm tay nhau, tin rằng tình yêu của họ đủ sức xua tan mọi cơn bão. Nhưng họ đã không biết, bão giông lớn nhất đôi khi không đến từ bên ngoài, mà được nuôi dưỡng từ chính những im lặng bên trong.

Trên bàn, cuốn “Suy Tưởng” của Marcus Aurelius vẫn mở. Những dòng chữ của vị hoàng đế – triết gia La Mã đã trở thành người bạn thầm lặng của anh suốt mấy năm nay. Anh đọc không phải để trở thành một nhà hiền triết, mà để tìm một chiếc phao cứu sinh, một điểm tựa giữa những chênh vênh của đời sống mà anh không biết chia sẻ cùng ai, kể cả với Linh. Anh sợ, nỗi lo của anh sẽ trở thành gánh nặng của cô. Anh sợ, sự hoang mang của mình sẽ làm vẩn đục đôi mắt trong veo mà anh đã yêu ngay từ cái nhìn đầu tiên.

Linh đang ở trong bếp. Anh không cần nhìn cũng có thể hình dung ra cô. Dáng người mảnh mai nhưng đôi vai đã hằn lên những mỏi mệt. Tiếng dao thớt vang lên, dứt khoát và có phần giận dỗi. Mỗi nhát dao bổ xuống thớt gỗ như một lời trách móc không thành tiếng. Tối nay, cô sẽ lại hỏi anh về khoản tiền tiết kiệm, về dự định sửa lại căn nhà của bố mẹ, về tương lai của đứa con mà họ vẫn hằng ao ước nhưng chưa dám sinh ra. Những câu hỏi đó, với cô là sự quan tâm, là trách nhiệm. Nhưng với anh, chúng là những mũi kim châm thẳng vào sự bất lực mà anh đang cố gắng che giấu.

Công ty kiến trúc nơi anh làm việc đang đi qua những ngày khó khăn. Các dự án bị đình trệ. Lương bổng bấp bênh. Anh đã cố gắng nhận thêm việc ngoài, thức trắng nhiều đêm bên những bản vẽ, nhưng mọi thứ vẫn như muối bỏ bể. Anh không nói với Linh mức độ nghiêm trọng của vấn đề. Anh chọn cách im lặng, gồng mình gánh vác, tin rằng đó là cách tốt nhất để bảo vệ cô. Anh đã đọc ở đâu đó, người đàn ông Khắc kỷ là người biết chịu đựng, biết biến trở ngại thành con đường. Nhưng anh đã quên mất, con đường anh đi là con đường của hai người. Sự im lặng của anh đã vô tình dựng lên một bức tường vô hình giữa họ.

Tiếng Linh vọng ra từ bếp, cắt ngang dòng suy nghĩ của anh.

“Anh ra dọn bàn ăn đi. Cứ ngồi mãi ở đấy làm gì?”

Giọng cô không có sự dịu dàng. Chỉ có sự mệt mỏi và một chút cáu kỉnh. Anh lặng lẽ đứng dậy. Bữa tối được dọn ra. Những món ăn vẫn nóng hổi, vẫn được chăm chút như mọi ngày, nhưng không khí thì đã nguội lạnh từ lâu.

Họ ngồi đối diện nhau, ngăn cách bởi chiếc bàn gỗ sồi cũ kỹ. Mưa ngoài trời vẫn rả rích.

“Tháng sau là kỷ niệm mười năm ngày cưới” – Linh bất chợt lên tiếng, mắt không nhìn anh, tay vẫn lùa những hạt cơm trắng trong bát.

Nam khẽ giật mình. “Ừ, nhanh thật”.

“Nhanh?” – Linh cười khẩy, một nụ cười không có niềm vui. “Em thấy dài như cả một thế kỷ. Anh có thấy thế không?”

Anh im lặng. Anh biết cô không thực sự muốn nghe câu trả lời. Cô chỉ muốn trút ra nỗi lòng.

“Anh đã thay đổi, Nam ạ”, cô nói tiếp, giọng bắt đầu run run. “Anh không còn là anh của ngày xưa nữa. Anh bây giờ lạnh lùng, xa cách. Mọi chuyện trong nhà, anh đều mặc kệ. Anh có còn quan tâm đến em không? Hay cuộc hôn nhân này đối với anh bây giờ chỉ còn là một thói quen, một nghĩa vụ?”

Những lời của Linh như những nhát roi quất vào tâm can anh. Lạnh lùng? Xa cách? Anh đã cố gắng trở thành một tảng đá vững chãi để cô tựa vào, nhưng trong mắt cô, anh chỉ là một hòn đá vô tri. Anh muốn giải thích. Anh muốn nói với cô về những đêm anh không ngủ được, về những áp lực vô hình đang đè nặng lên vai anh. Anh muốn nói rằng, chính vì quá yêu cô, anh mới chọn cách im lặng. Nhưng cổ họng anh nghẹn lại. Mọi lời giải thích vào lúc này dường như đều trở nên vô nghĩa.

“Anh xin lỗi”, anh chỉ có thể nói được hai từ đó.

“Xin lỗi?” – Linh đặt mạnh đôi đũa xuống bàn. Tiếng va chạm khô khốc. “Anh chỉ biết nói xin lỗi thôi sao? Em không cần lời xin lỗi. Em cần một người chồng. Em cần người cùng em chia sẻ, cùng em gánh vác. Anh có hiểu không?”

Cô đứng dậy, bỏ lại bữa tối còn dang dở. Tiếng cánh cửa phòng ngủ đóng sầm lại như một dấu chấm hết cho cuộc trò chuyện, và có lẽ, cho cả sự kiên nhẫn của cô.

Nam ngồi một mình. Cơm trong bát đã nguội. Thức ăn trên bàn cũng đã nguội. Chỉ có nỗi đau trong lòng anh là nóng hổi, bỏng rát. Anh nhìn ra ngoài cửa sổ. Mưa vẫn rơi. Hà Nội vẫn chìm trong màn đêm ẩm ướt. Anh tự hỏi, liệu cơn mưa này có thể gột rửa được những ưu phiền đang phủ bụi lên cuộc hôn nhân của họ không? Hay nó chỉ càng làm cho mọi thứ thêm tăm tối, thêm não nề?

Anh cầm cuốn sách lên. “Hãy nhớ rằng, con người đau khổ không phải vì sự việc xảy ra, mà vì cách họ diễn giải sự việc đó”. Lời của Epictetus vang lên trong đầu anh. Anh đã cố gắng áp dụng nó. Anh đã cố gắng không để những khó khăn bên ngoài làm mình gục ngã. Nhưng anh đã thất bại trong việc giúp người phụ nữ anh yêu hiểu được điều đó. Anh đã xây một thành trì cho riêng mình, nhưng lại bỏ quên cô ở bên ngoài, bơ vơ trước giông bão.

2.

Trong bóng tối của căn phòng ngủ, Linh nằm quay mặt vào tường. Nước mắt cứ thế lặng lẽ chảy, thấm ướt cả gối. Cô không muốn khóc. Cô đã tự nhủ mình phải mạnh mẽ. Nhưng sự im lặng của Nam, sự xa cách của anh đã bào mòn hết mọi sức lực của cô.

Cô nhớ về Nam của mười năm trước. Một chàng kiến trúc sư trẻ tuổi, đầy nhiệt huyết và mộng mơ. Anh có thể nói hàng giờ về những công trình vĩ đại, về những thành phố trong mơ. Anh có nụ cười rạng rỡ như nắng, và đôi mắt lúc nào cũng lấp lánh một niềm tin yêu vào cuộc sống. Anh yêu cô bằng một tình yêu nồng cháy, mãnh liệt. Anh viết cho cô những lá thư tay, làm cho cô những bài thơ vụng về, và luôn nắm chặt tay cô mỗi khi đi trên phố, như thể sợ cô sẽ tan biến mất.

Họ đã cùng nhau đi qua những ngày tháng sinh viên nghèo khó nhưng đầy ắp tiếng cười. Họ đã cùng nhau xây dựng tổ ấm nhỏ bé này từ hai bàn tay trắng. Tình yêu của họ đã từng là niềm ngưỡng mộ của bạn bè. Họ đã tin rằng, chỉ cần có tình yêu, họ có thể vượt qua tất cả.

Nhưng cuộc sống không phải là một bài thơ. Nó là một bài toán phức tạp với vô số những biến số không lường trước được. Áp lực công việc. Gánh nặng tài chính. Những kỳ vọng của gia đình hai bên. Những mâu thuẫn vụn vặt hàng ngày. Chúng như những hạt bụi nhỏ, không đáng kể, nhưng ngày qua ngày tích tụ lại, tạo thành một lớp màn dày đặc, che mờ cả tình yêu.

Và rồi Nam thay đổi. Sự thay đổi của anh không diễn ra đột ngột. Nó diễn ra từ từ, âm thầm, như một dòng nước ngầm ăn mòn lòng đất. Anh ít cười hơn. Anh ít nói hơn. Anh không còn chia sẻ với cô những suy nghĩ, những trăn trở trong công việc. Anh bắt đầu đọc những cuốn sách triết học khô khan mà cô không thể nào hiểu nổi. Anh nói về “sự bình thản”, về “chấp nhận số phận”, về “những gì không thể kiểm soát”.

Lúc đầu, cô nghĩ đó chỉ là một giai đoạn. Có lẽ anh đang mệt mỏi, đang cần không gian riêng. Cô đã cố gắng thông cảm. Cô đã cố gắng chăm sóc anh tốt hơn, tạo ra một không khí gia đình ấm cúng để anh có thể thư giãn. Nhưng sự xa cách của anh ngày một lớn dần. Anh ở ngay bên cạnh cô, nhưng tâm hồn anh thì dường như đã trôi dạt đến một nơi nào đó rất xa.

Cô cảm thấy cô đơn trong chính ngôi nhà của mình. Cô nhớ những cuộc trò chuyện không đầu không cuối của họ. Cô nhớ những cái ôm siết bất chợt. Cô nhớ cả những lần họ giận hờn, cãi vã, nhưng sau đó lại làm lành và yêu nhau nhiều hơn. Còn bây giờ, ngay cả cãi vã cũng trở thành một điều xa xỉ. Giữa họ chỉ còn lại sự im lặng. Một sự im lặng nặng nề, đáng sợ.

Cô đã sai ở đâu? Hay tình yêu của họ đã thực sự chết rồi? Cô sợ hãi khi nghĩ đến điều đó. Mười năm. Một phần ba cuộc đời cô đã dành cho anh. Nếu bây giờ mất anh, cô sẽ ra sao?

Linh đưa tay sờ lên chiếc nhẫn cưới trên ngón áp út. Nó vẫn ở đó, vẫn vừa vặn, nhưng cô cảm thấy nó lạnh lẽo một cách lạ thường. Cô nhớ lại ngày anh trao nó cho cô, dưới một gốc sấu già trên con phố Phan Đình Phùng. Anh đã nói: “Chiếc nhẫn này là một vòng tròn không có điểm bắt đầu, cũng không có điểm kết thúc, giống như tình yêu của chúng ta vậy”.

Vậy mà bây giờ, vòng tròn đó dường như đã xuất hiện những vết nứt.

3.

Nam bước vào phòng. Anh không bật đèn, chỉ có ánh sáng yếu ớt từ ngoài đường hắt vào, đủ để anh nhìn thấy bóng lưng của Linh đang run lên khe khẽ. Anh biết cô đang khóc. Trái tim anh thắt lại.

Anh nhẹ nhàng ngồi xuống mép giường. Anh không nói gì, chỉ lặng lẽ đặt tay lên vai cô. Linh khẽ rùng mình, nhưng không đẩy tay anh ra. Sự im lặng kéo dài trong vài phút. Chỉ có tiếng mưa và tiếng nấc nghẹn ngào của cô.

Cuối cùng, anh cất tiếng, giọng khàn đặc.

“Linh này”.

Cô không trả lời.

“Anh không thay đổi. Tình yêu anh dành cho em cũng không thay đổi”.

Linh khẽ xoay người lại, đối mặt với anh trong bóng tối. Đôi mắt cô sưng húp. “Vậy tại sao? Tại sao anh lại đối xử với em như vậy?”

Nam hít một hơi thật sâu, như thể cần lấy hết can đảm để nói ra những điều anh đã giấu kín bấy lâu.

“Anh đã không muốn em phải lo lắng. Công việc của anh… mọi thứ không được tốt lắm”.

Anh kể cho cô nghe tất cả. Về những dự án bị hủy, về những khoản nợ của công ty, về tương lai bấp bênh phía trước. Anh kể về những đêm anh không ngủ, nhìn trân trân lên trần nhà, cảm giác bất lực gặm nhấm tâm hồn.

“Anh đã nghĩ rằng, một người đàn ông thì phải mạnh mẽ, phải tự mình gánh vác mọi chuyện. Anh đã nghĩ rằng, sự bình tĩnh của anh sẽ là chỗ dựa cho em. Anh đã đọc những cuốn sách này…” – anh chỉ tay về phía cuốn “Suy Tưởng” – “…chúng dạy anh cách chấp nhận những gì mình không thể thay đổi, cách tìm thấy sự bình yên từ bên trong. Anh đã cố gắng. Anh đã cố gắng không để nỗi sợ hãi của mình làm phiền đến em”.

Anh ngừng lại, nhìn sâu vào mắt cô. “Nhưng anh đã sai. Anh đã xây một bức tường để bảo vệ em khỏi giông bão, nhưng chính bức tường đó lại ngăn cách chúng ta. Anh đã cố gắng kiểm soát cảm xúc của mình, nhưng lại vô tình để cho sự im lặng kiểm soát cuộc hôn nhân của chúng ta. Anh xin lỗi, Linh. Anh đã sai khi nghĩ rằng anh có thể một mình đi qua cơn bão này”.

Linh im lặng lắng nghe. Lần đầu tiên sau một thời gian dài, cô thực sự “nghe” được anh. Cô nghe thấy nỗi sợ hãi đằng sau vẻ ngoài bình tĩnh của anh. Cô nghe thấy sự cô đơn trong thành trì mà anh đã tự xây nên. Cô hiểu rằng, sự lạnh lùng của anh không phải là vô cảm, mà là một nỗ lực đến tuyệt vọng để tỏ ra mạnh mẽ.

Nước mắt cô lại bắt đầu rơi, nhưng lần này không phải vì tủi thân, mà vì thương anh. Cô thương người đàn ông của mình đã phải một mình chịu đựng quá nhiều. Cô giận chính mình đã không đủ tinh tế để nhận ra điều đó sớm hơn.

Cô đưa tay lên, lau đi những giọt nước mắt trên má anh mà cô không hề biết đã rơi từ lúc nào.

“Đồ ngốc” – cô khẽ nói. “Tại sao anh không nói với em sớm hơn? Anh nghĩ em là ai? Em là vợ của anh cơ mà. Dù có khó khăn đến đâu, chúng ta cũng sẽ cùng nhau vượt qua. Anh quên rồi sao?”

Nam nắm lấy tay cô, siết chặt. Hơi ấm từ bàn tay cô truyền sang anh, một hơi ấm quen thuộc mà đã lâu rồi anh mới cảm nhận lại được một cách trọn vẹn như vậy.

“Anh đã đọc về Amor Fati”, anh thì thầm. “Yêu lấy số phận của mình. Chấp nhận tất cả những gì cuộc sống mang lại, cả tốt lẫn xấu. Suốt thời gian qua, anh đã cố gắng một mình yêu lấy số phận của chúng ta. Nhưng có lẽ, điều đó chỉ có thể làm được khi chúng ta cùng nhau”.

Anh kéo cô vào lòng, ôm thật chặt. “Số phận của chúng ta, Linh ạ. Nó có thể không hoàn hảo. Nó có thể đầy rẫy những khó khăn. Nhưng đó là số phận của chúng ta. Và anh yêu nó, bởi vì trong đó có em”.

Linh vùi đầu vào ngực anh, hít hà mùi hương quen thuộc. Bức tường vô hình giữa họ đã sụp đổ. Cô không cần một người hùng không bao giờ gục ngã. Cô chỉ cần một người bạn đời, người cùng cô đi qua những ngày nắng, và không buông tay cô trong những ngày mưa.

4.

Đêm đó, họ đã nói chuyện rất nhiều. Họ nói về những nỗi sợ hãi, những lo lắng, những ước mơ còn dang dở. Họ nói về mười năm đã qua, với tất cả những ngọt ngào và cay đắng. Không còn sự trách móc. Chỉ có sự thấu hiểu và cảm thông.

Nam nhận ra rằng, Chủ nghĩa Khắc kỷ không phải là sự chối bỏ cảm xúc hay trốn chạy khỏi các mối quan hệ. Nó là việc sử dụng lý trí để hiểu rõ bản chất của sự việc, để hành động một cách đúng đắn, và để đối xử với những người xung quanh bằng lòng trắc ẩn. Sự can đảm lớn nhất không phải là chịu đựng một mình, mà là dám mở lòng, dám chia sẻ sự yếu đuối của mình với người mình yêu thương.

Linh hiểu rằng, tình yêu sau mười năm không còn là những đam mê cháy bỏng. Nó là sự đồng hành, là tình nghĩa, là khả năng cùng nhau nhìn về một hướng ngay cả khi con đường phía trước đầy sỏi đá. Sự bình tĩnh của Nam không phải là dửng dưng, mà là một dạng sức mạnh khác, một sức mạnh trầm lặng cần được thấu hiểu.

Sáng hôm sau, mưa đã tạnh. Những tia nắng đầu tiên của ngày mới len lỏi qua khung cửa sổ, mang theo một sự tươi mới, trong lành. Hà Nội sau cơn mưa như được gột rửa, sạch sẽ và tinh khôi.

Linh thức dậy trước, cô nhìn người đàn ông đang ngủ say bên cạnh mình. Gương mặt anh hằn lên những nếp nhăn của sự lo toan, nhưng trong giấc ngủ, trông anh thật bình yên. Cô khẽ mỉm cười, một nụ cười thực sự, lần đầu tiên sau rất nhiều ngày.

Cô bước xuống bếp, pha một ấm trà sen nóng. Mùi trà thơm dịu lan tỏa khắp căn nhà. Khi Nam thức dậy, anh thấy Linh đang ngồi bên bàn ăn, bên cạnh là ấm trà nóng và cuốn “Suy Tưởng” của anh.

Cô ngước lên nhìn anh, đôi mắt trong veo như ngày nào.

“Em đã đọc vài trang”, cô nói. “Cũng không khó hiểu lắm. Có một câu thế này: Trở ngại cho hành động sẽ thúc đẩy hành động. Cái gì cản đường sẽ trở thành con đường”.

Cô rót một chén trà, đưa cho anh.

“Con đường của chúng ta có lẽ sẽ còn nhiều trở ngại, anh nhỉ?”

Nam đón lấy chén trà nóng, hơi ấm lan tỏa vào lòng bàn tay. Anh nhìn cô, nhìn sâu vào đôi mắt mà anh đã yêu suốt mười năm qua và sẽ còn yêu đến hết cuộc đời.

“Ừ”, anh mỉm cười. “Nhưng bây giờ, nó đã trở thành con đường của cả hai chúng ta”.

Họ ngồi bên nhau, im lặng thưởng thức chén trà sớm. Sự im lặng lần này không còn nặng nề, ngột ngạt. Nó là một sự im lặng của bình yên, của thấu hiểu. Ngoài kia, cuộc sống vẫn tiếp diễn với muôn vàn những thử thách không báo trước. Nhưng họ biết, chỉ cần họ còn nắm chặt tay nhau, họ sẽ có đủ can đảm để đối mặt với tất cả.

Kỷ niệm mười năm ngày cưới sắp đến. Sẽ không có một bữa tiệc xa hoa hay một món quà đắt tiền. Món quà lớn nhất mà cuộc sống đã ban tặng cho họ chính là cơn mưa đêm qua. Một cơn mưa đã gột rửa đi những hiểu lầm, những xa cách, để họ nhận ra rằng, tình yêu đích thực không phải là tìm cách thay đổi số phận, mà là cùng nhau yêu lấy số phận mà họ đã lựa chọn.

H.P